Atiye veya
İngilizce adıyla Armağan (GIFT)
Antik çağlar,
astronomi, kuantum fiziği, coğrafya, gizem, sır, heyecan soluk soluğa izlemek
ve dinmeyen merakımı gidermek için beni koşulsuzca ekrana kilitleyen yapım.
Öykü konusuna değinmeden önce yazarları, yapımcıları, yönetmeleri, oyuncuları,
çekim ekibini düş gücünü sorgulayıcı macerayı kurguladıkları için gönülden
tebrik ediyorum. Çoklu eksenleri değerlendirildiğinde belki de araştırma
temelli belgeler düzenlenecektir. Fizik ile olan uyuşmasının üzerinden geçmek
bilimsel ekseni biraz da olsa durulaştırmak amacı ile aldığım notları
paylaşıyorum.
Göbekli Tepe; 11.000 yıldır özenle gizlediği olağanüstü aile
sırrı gün ışığına kavuşuyor. 1963 yılında İstanbul Üniversitesi ve Chicago
Üniversitesi ilk araştırma ve gözlemleri yapıyorlar. Tarihin tozlu sayfalarını
fırtınaya yakalanmış yapraklar gibi savuracak buluş nihayet görünür oluyor.
1995 yılına gelindiğinde Şanlıurfa müzesi ile Alman Arkeoloji Enstitüsü yüzey
çalışmalarından sonrasında kazılara başlamışlar. Hayranlıkla gezdiğimiz
yerleşim yeri, ilk kez tarımdan önce de sosyokültürel gelişmelerin oluştuğunun
kanıtı olarak tespit edilmiştir.
Nemrut Dağı; Roma ve Seleusid orduları MÖ 190 yılı aralık
ayında Manisa savaşında karşı karşıya geldiler. Roma’nın başarısı neticesinde
dağılan Seleusid imparatorluğu yerine Toros dağlarından Fırat nehrine kadar
uzanan bölgede Kommagene devleti kuruldu. Kral Antiochus MÖ 62/38 yılında
Nemrut Adıyaman Kâhta ilçesindeki 2100 m yükseklikte ki dağa devasa heykelleri
taşıtarak kültürel çeşitliliği birlikte tutmayı başarmak için çabaladı.
Yerleşim yerinde bulunan bir aslan heykelinde bulunan yıldız işaretlerinin ve
üç gezegenin Merkür/Mars/Jüpiter 7 Temmuz MÖ 62 gökyüzünde ki konumu
gösterilmektedir.
Elektron: Atom elementleri oluşturan maddenin en küçük
birimi. Çekirdeği proton ve nötronlardan ibaret olan atom, çevresinde elektronlar
tanımlı enerji seviyelerinde ki yörüngelerinde dönmekteler. Proton ve Nötron
daha küçük atom altı parçacıklardan (Quark) oluşmalarına karşılık elektron daha
küçük bileşenlerle ayrıştırılamamakta. Protonu bir benzetme ile bir futbol topu
büyüklüğünde olduğunu, oyun alanının ortasına yerleştirildiğini varsayalım. İlk
yörüngedeki elektron, 2 Km uzaklıkta bir tenis topu kadar olacaktır, arası
tamamen boş ve hiçbir maddenin bulunmadığı ortam. İçimizin ne kadar boş
olduğunu düşünebiliyor musun?
Elektron daha
küçük parçacıklara bölünememesi nedeniyle ikilik
özelliği taşımaktadır. Böylelikle hem madde hem de enerji davranışı
sergileyebilmektedir. Kuantum mekaniği en küçük ve en hızlı parçacıklar diyarı
olarak ifade edilmektedir. Elektron
izlendiği, gözlemlendiği zaman madde, tersine hiçbir şekilde takip edilmediği
zaman da bir enerji dalgası davranışı içinde bulunmaktadır. İzlenmeyen
elektronun nerede olduğu tamamen bir olasılık
teorisi ile açıklanabilmektedir. Hayal gücünü zorluyor ancak gerçek.
Işık; Fotonlar elektro manyetik (EM) dalga, enerji, evrenimizde daha süratli
hiçbir şey bulunmuyor, foton hızı sabit 300.000 km/s. 1900’lü yıllarda Max
Planck fotonların da ses gibi titreşimlerden oluştuğunu belirli bir titreşim
sıklığından sonra EM enerjinin tamamen tükendiğini deneysel kanıtlar sunarak ispatlamıştır.
Işığın iletiminin çerçeveler şeklinde kesintili olarak yayılmasına da kuanta ismini vererek kuantum fiziğinin
ilk taşlarını dizmeye başlamıştır.
Atiye; Dizide, Göbekli Tepe kalıntıları altında paralel olasılıkların buluştuğu
bir kapı olduğu varsayımı üzerine kurgulanmış hikâyeyi izliyoruz. Atiye’nin anneannesi,
annesi ve kendisine armağan edilen yetenekleri sayesinde olasılık kapısından
geçebilecek enerji ve frekansa sahip olduklarını anlıyoruz. Nemrut dağında
mağaralarda kaybolan sonrasında saklı mezarı bulup anneannesi sayesinde kim
olduğunu kavrayacaktır. Atiye’nin amacı yaşadığı felaketi (Cansu ölümü)
düzeltebilmek ve Cansu’yu geri döndürebilmektir, yeniden Göbekli Tepeye dönecek
Cansu’ya sarılacak ve biranda kapıdan geçecektir. Ancak onu bir sürpriz
beklemektedir başka bir evrene atlamıştır. Kadınların doğum yapamadığı, baba ve
annesinin hiç evlenmediği dolayısıyla kendisinin hiç yaşamadığını çabucak kavrayacaktır.
Sarıldığı Cansu ise farklı ancak gizemli bir ailede Elif olarak yaşamaya devam
ediyordur. Atiye kendisin de ilk evrende hamile kaldığını fark edecektir.
İkinci evrende ki sorunları çözülebilmesi ve çocuğunu sağlıkla dünyaya
getirebilmesi için yeniden başlangıç noktasına dönmek zorundadır. Göbekli Tepeye
gider ve kapının açılması ile birlikte kendisini bilemediğimiz başka bir
olasılıkta bulur. Başlangıç ilk evrene dönebildi mi? Nerede olduğunu öğrenmek
için beklemek zorundayız.
Fizik; Bilim kurgu filmleri somut kuramlara dayandırılmaya çalışılmasına karşılık,
kesinlikle hayal gücü üzerine inşa edilmiştir. Kuantum fiziğini, olasılık
teorilerini, madde, enerji kavramlarını anlamak ve öğrenmek, filmlerin daha
keyifle seyredilmesini sağlamaktan öteye geçmeyecektir.
Merak; Cevabını aradığımız sorular belki bir sonraki sezonda konu edilebilir. Erzurum’da
kurulmakta olan Türkiye’nin en kapsamlı rasathanesi Doğu Anadolu Gözlem (DAG)
evi neden dizide haber olarak kullanıldı? Kimlerle Süryani dili ile iletişim
kuruluyor? Bilinmeyenlerin yeri neresi, hangi zamanda yaşıyorlar ve amaçları
nedir? Olasılıklar kapısından Atiye dışında geçiş yapanlar oldu mu?
Bir sonra ki
sezonda buluşmak dileğiyle.
