Altyapılar toplumun refahını sağlayacak varlıklar, sistemler, tesisler, süreçler olarak tanımlanmakta ve ekonominin düzgün, sürdürülebilir yönetilmesi ile bütünleşik değerlendirilmektedir.
Altyapıların kritik unsurları içinde sayılabilecek ilk öncelik her ne sebeple olursa olsun kesintiye uğramama olarak belirlenmiştir. Kaldı ki böylesi durumlarla karşı karşıya kalınması olasılığı nedeniyle hazırlıklı olmanın kıymeti akıllardan hiç çıkarılmamalıdır. Devamsızlığın ve devre dışı kalmanın maliyetinin altyapıyı yeniden başlatmanın çok ötesinde olduğu bilinmektedir. Altyapının hizmet verdiği kuruluşların yaşayabilecekleri süreksizlik ve düzensizlik asıl hasara sebep olmaktadır. Netice itibari ile altyapıların birbirleri ile olan bağlantıları ve bağımlılıkları bir halatın düğüm hali ilişkisine benzemektedir. Dolanıklık, temelde karmaşıklıkla örtüşme olarak anılmaktadır. Ayrıca altyapıların kanıtlanmış yetenekleri arasında sayılabilecek nokta, birbirlerini istemsiz tetikleme kabiliyetine sahip oldukları gerçeğidir. Mesele kurunun yanında yaşın da yanması için altyapıların arasındaki matris iletişimin kalıplardan arındırılmasıdır.
Altyapıları kavramsal bir çizim şeklinde resmedersek aşağıdaki sınırsız çizim erişilen görkemi ifade edecektir.
Hoşgörünüze sığınarak teknik anlatımımıza kısa bir ara vererek özünde narinlik olan sanata dönelim. Eski Osmanlı sanatları içinde benim ilgimi kilitlenircesine çeken el yapımı pırıl pırıl altın ve gümüş kolyelerden bahsetmek istiyorum. Kazaziye olarak günümüze kadar uzanan sabır, ustalık, incelik isteyen 0.08 mikron kalınlığında tellerden oluşan muhteşem takılar. Geçmişi MÖ 2000 yıllarına dayanan ve Trabzon bölgemizde özenle sürdürülen sanatın anlamı ise olağanüstü kıvrımlarında saklıdır. Her bir parçanın kendine özgü, ayrı biricik anlamını yorumlamak şanslı sahibine bırakılmaktadır. Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman’ın Kazaziye ustası olduğunu tarih kitapları yazmaktadır.
İpek iplik üzerine birbirlerinin içinden geçen hassas, narin bir o kadar görkemli bağlantılar sanatçının da duygularını yansıtmaktadır. Sonsuzluğu, sevgiyi ve aşkı temsil eden, başlangıcı ve sonu olmayan ancak bir bütünün kümeleri olarak sunulan sihirli, büyülü benzersiz sanat eserleri… Bu sanatın yaşatılmasında emeği geçenleri kutluyor tebrik ediyorum.
Zamanla farkına varmış olacağım ki altyapıların mimari yapısından başlayarak ayrıntılarını incelemenin de sanatsal yönünü kavramış olduğumdur. Fiber optik kabloların nasıl özenle mühendislik tasarımları neticesinde yaygınlaşmasına tanıklık etmedik mi? Yanılmadınız, teknoloji ile sanatı aynı düzlemde hayal edebilmenin başarıda oynadığı rolü şimdi daha kolay kestirebiliyoruz. Yukarılardan alt yapıların mimari tasarımlarını seyredebilme imkânımız sayesinde, Kazaziye’ye benzerliklerini şaşırarak da olsa fark edebiliriz. Bir rastlantı olmadığı gerçeğinden hareketle gördüklerimizi yadırgamamak ve altyapıların sanatsal inceliğini kucaklamak yeni yönetsel kabiliyetleri keşfetmemize yardımcı olacaktır.
Sağduyulu yöneticilerin bu kadar karmaşık yapıların ayakta tutulmasında verdikleri çabaların sıradan olmadığı aşikârdır. Mesleklerinde zirveye tırmanmış liderler yerlerinde durmadan sürekli sorular sormaya ve cevap aramaya devem ediyorlar. Herhangi bir şey ne kadar basit veya çok daha karmaşık görünürse görünsün kusursuz olamayacaktır. Böylesine ayrıcalıklı bir eserde noksanlık tespiti, sezgilerimize güvenerek nereye bakılmasına ve incelenmesine karar vermekten geçecektir. Hasar öncesi bulunan ve öncelikle düzeltilen hatalar özgüveni arttıracak hevesle yolunuza devam etmenizi sağlayacaktır.
Dolayısıyla altyapıların yönetsel sorumluluğun amacını, tehditleri öngörebilmek ve tedbirleri tasarlamak olarak tanımlayabiliriz. Aşılması imkânsızmış gibi görüne, yüksek demir kapıların kolayca açılmasında anahtar, deneyimden yararlanmak, sezilere güvenmek olacaktır. Ardından düzenli olarak, zaman zaman canlı ortamda test uygulamalarını icra etmenin yararları olay anında fazlasıyla faydasını gösterecektir. Tatbikatlar eksikliklerin saptanmasında yardımcı olabilmenin ötesinde işbirliği çerçevesinde oluşabilecek boşlukları da teşhis edebilecektir. Süreç içerisinde olumlu sonuçların alınması durumu ne yazık ki gerçek hayatta beklentilerin tam tersi sıkıntı çıkarmaktadır. Beklenen hasar mutlaka oluşacaktır ve olay süresince en kapsamlı rahatsızlığı verecektir. Doğrulamanın sağlıklı tamamlanması bertaraf safhasının hızla geçilmesi ve yıkımın onarım derecesinin sıfırlanması anlamını taşımaktadır. Sonuç olarak önceden test sorgulamasının kapsamlı derinliği hizmetin aksamaması için ön koşul olarak benimsenmelidir.
Yeniden yukarıda çizilmiş olan yatay ve dikey kesişim haritasına dönecek olursak…
Altyapıların ne denli teknoloji bağımlılığı içerdiği bilincinde olarak sıkıntıların da ortak bileşenler olarak ortaya çıkmış olduğunu fark etmeliyiz. İç içe geçmiş, birlikte dokunmuş her altyapının elbette kendine özgü süreçleri mutlaka olacaktır. Görünen köy yolu eğri, büğrü değildir. Aritmetik payda aynıdır. Duyarlılık ve yeterince özen zorlu koşulları yumuşatacaktır. Görüntünün bulanıklaşmaması planlama, iletişim, paylaşım ve süreçlerin yalın tasarımıyla mümkün olacaktır.
Çağdaş mimarilerin başarı öğeleri, ilgi ile kurgulama, özenle uygulama ve duyarlılıkla işletme yeteneğine dayanmaktadır. Özverili lider ve yöneticilerin çoklu “Omni” yöntemlerden yararlanarak gerçekleştirecekleri hünerli dokunuşlar altyapıların dirençli temellerini daha da sağlamlaştıracaktır.
Kazaziye belirsizliğinin karmaşıklığı içinde, sanatsal güzelliğini de takdir edebilmenin sükûnetiyle çıktılar elde etmenizi temenni ediyorum. Esen kalın…
İcrayı
San’at Eyle
